Het meisje uit de Mandenmakerssteeg

Periode c - Zwart

Primaire gegevens

Auteur: Marja Visscher
Titel: Het meisje uit de Mandenmakerssteeg
Plaats van uitgave:  …
Uitgeverij: Z&K
Jaar van uitgave: 2019

Samenvatting

Leentje woont met haar moeder, broers en zussen in een kelderwoning in de Amsterdamse Mandemakersteeg. Het verhaal start in 1746. Het gezin is zeer arm.

Het boek begint met Simon, de broer van Leentje die zich wil aanmelden bij een schip van de VOC. Vervolgens gaat het verhaal verder met Leentje die haar moeder helpt in het huishouden en het werk op de vismarkt. Leentje de moeder van Leentje, Marretje Arents ook wel bekend als Mat van den Nieuwedijk is een sterke vrouw die het oneens is met de situatie van de pachtersgelden en de hoge accijns.

Leentje heeft haar eigen plannen om zich uit haar situatie te verbeteren en verlangt naar  een ander leven. Wanneer ze vis bezorgt bij mevrouw Bicker, de moeder van de door haar eigen moeder gehate pachter van de visafslag, krijgt ze van haar een baan aangeboden als dienstbode. Eerst twijfelt ze omdat ze het gevoel heeft dat ze haar moeder verraadt en het gezin in de steek laat, maar ze kiest toch voor zichzelf. Ze ervaart bij mevrouw Bicker een luxe die ze niet eerder kende, daarnaast leert mevrouw Bicker haar lezen en schrijven en ziet ze Leentje als gezelschapsdame in haar eenzame bestaan. Ze mogen elkaar graag. De zoon van mevrouw Bicker woont ook in huis.

Op het moment dat Leentje begint met werken bij mevrouw Bicker probeert haar moeder Leentje te betrekken in de protesten tegen de oneerlijke situatie tussen arm en rijk. Het brengt Leentje in vertwijfeling maar ze wil graag in eerste instantie voor zichzelf kiezen. Moeder en dochter lijken nu wat van elkaar te vervreemden.

Pieter de vriend van Simon en Leentje, voor wie Leentje gevoelens heeft, zou net als Simon met een VOC schip zou uitvaren. Leentje komt er achter dat zowel Piets als Simon toch in Amsterdam blijken te zijn. Pieter neemt ook actief deel aan de voorbereidingen van de protesten. De gemoederen lopen op in de stad en uiteindelijk mondt het uit in de volksopstanden en pleunderingen. Leentje komt heel erg in tweestrijd en krijgt veel meer begrip en bewondering voor haar moeder. Tegelijkertijd voelt ze dankbaarheid naar mevrouw Bicker. Als na de opstand haar moeder wordt veroordeeld tot de strop kiest ze ervoor met Pieter voor haar zus en broer te gaan zorgen.

Verdieping

Tijdverloop en decor

Het verhaal is chronologisch, zonder terugblikken. Het speelt zich af in Amsterdam in de 18^e eeuw tegen de achtergrond van de volksopstand of wel de pachteroproer.

 

Vertelwijze

Derde persoon. Het verhaal begint bij Simon maar na een aantal bladzijde volgen we vooral Leentje.

 

Thema

Het afzetten tegen de verschillen van arm en rijk, de oneerlijkheid hiervan en de keuzes die een ieder hierin maakt.

 

Personages 

Leentje:

Een jonge vrouw die probeert los te komen van de armoede waarin ze opgroeit om zo een beter bestaan voor zichzelf te krijgen. Ze is bezig met het ontdekken van zichzelf, haar wens om los te komen en de verplichting die ze voelt naar haar familie en de overtuigingen van haar moeder.

Marretje/Mat:

Een sterke vrouw die probeert te overleven en haar voor haar gezin te zorgen met alle mogelijkheden zie ze kent; marktvrouw, fruitverkoopster en prostituee. Ze wordt gezien als een schreeuwerige , ordinaire vrouw. Ze is actief in het verzet en neemt het voortouw. Ze wordt hiervoor gestraft met de doodstraf. Dit personage is gebaseerd op iemand die echt heeft bestaan.

Mevrouw Bicker Raije:

Moeder van de rijke pachter Bicker. Een wat eenzame vrouw die blij is met het gezelschap van Leentje, haar graag alles leert.

Jacob Bicker Raije:

Pachter van de visafslag. Jacob heeft een eigen kijk op alle wat er in Amsterdam plaats vindt. Hij houdt alles bij in dagboeken. Hij is gebaseerd op een persoon die werkelijk heeft bestaan. Zijn dagboeken geven een beeld van het leven in Amsterdam in de 18^e eeuw

Pieter:

Zelfstandige timmerman met een eigen bedrijf. Vriend van Simon en Leentje. Groot rechtvaardigheidsgevoel waardoor hij zich inzet voor de opstand tegen ongelijkheid.

 

Titel en motto

Titel:

Het meisje uit de Mandenmakerssteeg

Motto: 

Wie voor een dubbeltje geboren wordt nooit een kwartje.

 

Keuze opdracht

...